Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) Tekniği ve Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile Yeraltı Suyu Potansiyel Alanlarının Belirlenmesi: Demirören – Sarıçiçek Havzası’nda (Gümüşhane) Bir Vaka Çalışması

Abstract

Yeraltı sularının aşırı kullanımı ve yıllar içinde iklimdeki belirgin değişiklikler, yeraltı suyu kaynakları üzerinde büyük bir baskı oluşturmuştur. İnsan tüketimi, tarımsal ve endüstriyel kullanımlar için dünya genelinde içme suyu talebi arttıkça, yeraltı suyu potansiyelini değerlendirme ihtiyacı da artmıştır. Son yıllarda coğrafi bilgi sistemlerine dayalı çalışmalar, hızlı olması ve sonraki gelişmeler için kaynak olarak ilk elden bilgi sağlamasından dolayı yeraltı suyu aramalarında büyük önem kazanmıştır. Bu çalışmada; yeraltı sularını besleme potansiyeli olan ve Gümüşhane ili Demirören – Sarıçiçek köylerinde bulunan bir havza, araştırma için ele alınmıştır. Çalışmada coğrafi bilgi sistemleri (CBS) ve analitik hiyerarşi süreci (AHS) tekniklerinin bir kombinasyonu kullanılmıştır. Yağış, toprak derinlik, litoloji, jeomorfoloji, eğim, fay, drenaj ve arazi kullanımı olmak üzere 8 tematik katman hazırlanmış ve bu katmanlar ayrı ayrı haritalanmıştır. Analitik hiyerarşi süreci tekniği ile, tematik haritalarda her bir sınıfa ağırlık atanmış ve bir karar matrisi oluşturulmuştur. Son olarak; ağırlıklı çakıştırma analizi ile bir yeraltı suyu potansiyel haritası oluşturulmuştur. Çalışma sonucunda havzanın; %7.32 çok düşük, %71.99 düşük, %17.99 orta ve %2.68 yüksek düzeyde yeraltı suyu potansiyeline sahip olduğu sonucuna varılmıştır.