OTOMOTİV ENDÜSTRİSİNDE ENERJİ VERİMLİLİK STRATEJİSİ KRİTERLERİNİN AHP İLE DEĞERLENDİRİLMESİ

Abstract

Enerji ülkelerin sosyal, ekonomik, teknolojik ve uluslararası alanlarda rekabet piyasasında var olabilmeleri için gereken en önemli unsurlardan biridir. Gelişen teknoloji ve enerji tüketiminin artması ile enerji verimliliğinin önemi ön plana çıkmaktadır. Bu bağlamda yapılan çalışmalarda da Otomotiv sanayisinde en fazla enerji tüketiminin gerçekleştiği ısı ve elektrik enerjisinde yapılabilecek tasarruf olanaklarına önem verilmiştir. Enerji yönetimi konusuna dikkat çekilerek enerji kayıplarının azaltılması, tekrar kullanılması ve bu sayede enerji verimliliğinin de sağlanacağı belirtilmiştir. Enerji yönetimi tüm sektörlerde olduğu kadar otomotiv sektöründe de ciddiye alınması gereken bir konudur. Enerjinin verimli kullanılmasıyla elde edilecek kazancın işletmeye kar sağlayacağı unutulmamalıdır. Çalışmada enerjinin yoğun kullanıldığı sanayi sektörünün önemli bir parçası olan otomotiv endüstrisi tercih edilmiştir. Otomotiv endüstrisinin enerjiye olan ihtiyacının yanı sıra diğer endüstrilerle olan etkileşimi de tercih edilme sebeplerinden biridir. Çalışmada, Çok Kriterli Karar Verme yöntemlerinden faydalanılarak Otomotiv Endüstrisinde Enerji Verimlilik Stratejisi için gereken kriterlerin ağırlıkları hesaplanmıştır. Literatür araştırmaları sonucunda dokuz ana kriter, otuz üç alt kriter belirlenmiştir. Kriter ağırlıkları hesaplaması sonucunda en önemli ve en az önemli kriterin belirlenmesi için AHP yöntemi tercih edilmiştir. AHP yönteminin tercih edilme sebebi literatürde sıklıkla karşımıza çıkarak sonuçların değerlendirilmesini sağlamasıdır. AHP’ den elde edilen verilere göre Otomotiv Endüstrisinde Enerji Verimlilik Stratejisi için en önemli üç kriter sırasıyla ; amortisman , akılcılık ve istihdam ; en az önemli üç kriter sırasıyla makine seçimi, çevre zararı ve veri toplanması olarak bulunmuştur. Çalışma; ortaya çıkan kriter ağırlıklarının ışığında enerji verimliliği sağlamak isteyen işletmelere ve yeni yatırım planlayan yatırımcılara hangi kriterlere önem vermeleri konusunda yardımcı olmayı amaçlanmaktadır.