YATIRIMCI DAVRANIŞLARI İLE HİSSE SENETLERİ GETİRİSİ ARASINDAKİ İLİŞKİ İNCELEMESİ

Abstract

Yatırımcı duyarlılığı, davranışsal finans teorisinin temel kavramlarından biridir. Davranışsal finans teorisi, yatırımcıların rasyonel olmadıklarını ve çeşitli psikolojik faktörlerin etkisi altında yatırım kararı verdiklerini ileri sürmektedir. Bu faktörler arasında yatırımcıların finansal varlıkların gelecekteki nakit akışları ve riskine ilişkin olarak eldeki bilgiler ile desteklenmemesine rağmen oluşturdukları inanışlar önemli bir yer tutmaktadır. Bu inanışlar yatırımcı duyarlılığı olarak adlandırılır ve yatırımcıların yatırım kararlarını nasıl verdiklerini ve menkul kıymet taleplerinin nasıl oluştuğunu açıklamaya yardımcı olur. Yatırımcı duyarlılığı aynı zamanda menkul kıymetlerin fiyat ve getiri davranışlarını öngörmeye de katkı sağlar. Bu çalışma, Türkiye’de yatırımcı duyarlılığının hisse senedi piyasası üzerindeki etkisini araştırmaktadır. Bu amaçla, yatırımcı duyarlılığını temsilen tüketici güven endeksi (TGE) kullanılmıştır. TGE’nin hisse senedi piyasası ile ilişkisini incelemek için BIST 100 endeksi seçilmiştir. Çalışma kapsamında Ocak 2012-Mayıs 2023 dönemine ait aylık veriler kullanılmıştır. Veriler Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın elektronik veri dağıtım sisteminden elde edilmiştir. Çalışmada öncelikle verilerin durağanlık özellikleri Lee- Strazicich Durağanlık (Birim Kök) Testi ile test edilmiştir. Daha sonra veriler arasındaki nedensellik ilişkisi Toda-Yamamoto testi ile araştırılmıştır. Bu test, seriler arasındaki nedensellik ilişkisini eşbütünleşme durumuna bakmaksızın tespit etmeye olanak sağlamaktadır. Sonuçlar, TGE ile BIST 100 endeksi arasında tek yönlü nedensellik ilişkisi olduğunu göstermekte, bu da yatırımcı duyarlılığının hisse senedi piyasası hareketlerini etkilediğini göstermektedir. Çalışma, gelişmekte olan bir ülke bağlamında yatırımcı duyarlılığının rolüne ilişkin kanıtlar sunarak literatüre katkı sağlayacaktır.