06 Şubat 2023 Kahramanmaraş (Pazarcık, Elbistan) Depremleri Sonrası Betonarme Binalarda Gözlenen Hasar Durumları

Abstract

Yüzölçümünün % 96'sının aktif faylarda yer aldığı Türkiye, yıkıcı etkisi büyük olan Kuzey Anadolu Fay Sistemi (KAFS) ve Doğu Anadolu Fay Sistemi (DAFS)’nin etkisindedir. 06.02.2023 günü, Türkiye saati ile 04:17'de ve 13:24’te merkez üssü Pazarcık (Kahramanmaraş) ve Elbistan (Kahramanmaraş) olan Mw 7.7 ve Mw 7.6 büyüklüğünde iki deprem meydana gelmiştir. 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki bu depremlerin derinlikleri sırasıyla 8.6 km ve 7 km’dir [1]. İkili deprem olma özelliği taşıyan Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası 200 km fay yırtığı meydana geldiği raporlanmıştır [2]. Depremden etkilenen 11 ilde toplamda 2.618.697 bina bulunmaktadır ve bu illerde 6 Mart 2023 tarihi itibarıyla 1.712.182 bina için hasar kaydı raporlanmıştır. Deprem bölgelerindeki binaların %86.7’sinde kayıtlanan taşıyıcı sistem tipi betonarmedir. Bu çalışma, 6 Şubat 2023 tarihinde Türkiye-Kahramanmaraş’ta gerçekleşen ikili depremler sonrası betonarme yapılarda gözlenen hasar durumlarını literatür verileri ile karşılaştırarak elde edilen değerlendirmeleri sunmaktadır. Saha gözlem ve verilerine dayalı olarak betonarme yapılarda depreme bağlı en belirgin hasar durumları; kolon hasarları, kiriş hasarları, döşeme hasarları, perde duvar hasarları, kolonkiriş birleşim bölgesinde gerçekleşen hasarlar, düşük kaliteli malzeme kullanımına bağlı hasarlar, vb.dir. Betonarme yapılardaki hasar durumlarına bağlı olarak yönetmelik usul ve esaslarının yanı sıra denetim, yeterli mühendislik ve kalifiye işçilik hizmetlerinin hayati öneme sahip olduğuna dair veriler elde edilmiştir.