Kiracı - Ev Sahibi Arasında Yaşanan Kira Artış Oranı Uyuşmazlıklarına Yıllık Tüketici Enflasyonu Oranı Kullanılarak Çözüm Önerisi

Abstract

– Covid-19 salgını ile birlikte konut fiyatlarının tırmanması doğal olarak kiralarda da artışa sebep olmuştur. Konut fiyatlarını öncelikle piyasanın arz-talep dengesi ve diğer sektörlerle olan bağlantısı belirler. Covid-19 salgında oluşmaya başlayan yüksek enflasyondan sonra, 13 ilimizde etkisini gösteren depremler dolayısı ile bozulan konut arz-talep dengesi ile konut satış ve kira fiyatları aşırı artış göstermiştir. Enflasyonun çok yüksek olmasından ötürü kiracıları koruma adına kira artış oranlarına kanuna konulan geçici madde ile %25 sınırı getirilse de bu çözüm ev sahiplerini memnun etmemiş doğal olarak ta kiracılar ve ev sahipleri arasında anlaşmazlıklara yol açmıştır. Bu çalışmanın amacı kiracı-ev sahibi arasında yaşanan kira artış oranı anlaşmazlıklarına bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı baz alınarak bir çözüm önerisi sunmaktır. Çözüm önerisi örnek bir uygulama ile açıklanmaya çalışılmıştır. Örnek uygulamadaki kiracı oturduğu evi 12 Mart 2020’de kiralamıştır. Kiracının kira artışlarının %25’e sabitlendiği tarih olan 11.06.2022 deki kira bedeli 1.500 ₺’dir. 12 Mart 2023 tarihinde kiracı önceki kirası olan 1.500 ₺’ye kanuni zorunluluk olan %25 zammı yapıp kirasını 1.875 ₺ olarak ödemeye başlamıştır. Çözüm önerisinde yapılan analizler sonucunda ise kiracının ödemesi gereken kira bedeli 2577,45 ₺ olarak hesaplanmış olup bu bedel kiracının yasal zorunluluk olarak kirasını %25 olarak arttırıp ödediği bedelden %37,44 oranında daha fazladır. Çözümde yeni kira bedelinin belirlenmesinin yanında uyuşmazlık ile çözüm süreci arasındaki geçen zamanda oluşan farkın da hesaplanıp döneminin döviz kuruna çevrildikten sonra ev sahibine ödemesi önerilmiştir. Kiracıların gelirinde de en azından enflasyon kadar artış olacağı düşünüldüğünden çözüm önerisinin kiracıyı ekonomik açıdan sıkıntıya düşürmeyeceği düşünülmektedir.