Alterasyon-Element Biriktirme İlişkisi: Canca (Gümüşhane/Türkiye) örneği

Abstract

Bu çalışmanın amacı alterasyon sahasındaki bitkilerin/ağaçların iz element biriktirme kabiliyetleri ve karakteristiklerinin araştırılmasıdır. Bu amaçla, maruz kaldığı yoğun hidrotermal alterasyon ile dikkat çeken Canca (Gümüşhane/Türkiye) alterasyon sahası hedef saha olarak seçilmiştir. Canca, Türkiye’nin önemli maden provenslerinden biri olan ve birçok cevherleşmeye ev sahipliği yapan Gümüşhane İl sınırları içinde bulunmaktadır. Gümüşhane birçok metalik cevherleşme yanında, bu cevherleşmeler için en önemli belirteçlerden olan hidrotermal alterasyon sahalarına da ev sahipliği yapmaktadır. Canca sahasından sapsız meşe (Quercus petraea L.) ağacı yaprakları toplanmış ve yaprakların analizleri Gümüşhane Üniversitesi Laboratuvarları’nda MP-AES ve ICP-MS ile gerçekleştirilmiştir. Meşe yapraklarının iz element konsantrasyonları jeoistatistiksel olarak değerlendirilmiş ve Canca sahasındaki element dağılımları da alansal jeoistatistiksel yöntemlerle araştırılmıştır. Yapılan çalışma sonucunda meşe yapraklarının iz element içeriklerinin genel manada, sahadaki alterasyon ile ilişkili olarak normal element içeriklerine göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Özellikle Mo, Cu, As, Zn ve Pb elementlerince daha dikkat çekici bir zenginleşmenin olduğu ve zenginleşmenin sahanın maruz kaldığı hidrotermal alterasyon ile yakından ilişkili olduğu görülmüştür.