Farklı sulama uygulama rejimlerinin bitkiler üzerindeki etkileri

Abstract

Dünyada su kaynaklarının sınırlı olması ve dünya nüfusunun giderek artmasıyla birlikte kişi başına düşen ortalama kullanılabilir su miktarı her geçen yıl azalmaktadır. Türkiye’de bulunan su varlığının yaklaşık olarak %16’sı içme suyu, %12’si sanayi alanında ve %72’si tarım alanlarında sulama amaçlı tüketilmektedir. Dünyada olduğu gibi, Türkiye’de de su en fazla tarım sektöründe ve bitkisel üretimde sulama amacıyla kullanılmaktadır. Bununla birlikte, su kaynaklarının etkin kullanımı için su kıtlığının yaygın olduğu kurak ve yarı kurak bölgelerde, sulu tarıma ayrılan su miktarında kısıtlama yapılmaktadır. Bu bakımdan bitkisel üretimde sulama amacıyla kullanılan suyun etkin kullanımı zorunlu hale gelmektedir. Suyun kıt ve pahalı olduğu bölgelerde mevsim içi sulamalarda optimum ürünü sağlamak koşuluyla, gerekenden daha az su uygulayarak, mevcut su kaynağı ile daha fazla tarım alanının sulanmasını amaçlayan geleneksel kısıntılı sulama stratejileri ele alınabilmektedir. Buna ilave olarak, bitkinin kök bölgesinin görece bir şekilde ikiye ayrılmasıyla ıslatılan ve kuru bırakılan kısımlardan oluşan “yarı ıslatmalı sulama” uygulaması da yeni bir kısıntılı sulama tekniği biçiminde değerlendirilebilmektedir. Bu durumda, kuru bırakılan kök kısımlarında susuzluk stresi oluşturularak, verimde azalma olmaksızın, bitki vejetatif gelişim yavaşlatıp suyun daha verimli kullanımı amaçlanmaktadır. Bu nedenle ele alınan bu çalışmada, “geleneksel kısıntılı sulama” stratejisi ve “yarı ıslatmalı sulama” uygulaması gibi farklı sulama rejimlerinin bitkisel üretimdeki etkileri değerlendirilmiştir.