Dr. Refik Saydam’dan Günümüze Sağlık Alanındaki Gelişim: 100 Yıl

Abstract

Atatürk ve çalışma arkadaşları tarafından Türkiye Cumhuriyeti’nin çağdaş seviyelere ulaşabilmesi için tüm alanlarda olduğu gibi sağlık alanında da birçok uygulama ve düzenleme gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın amacı Dr Refik Saydam’ın benimsediği sağlık politikaları ve tıbba bakış açısını inceleyerek Cumhuriyet’in kuruluşundan günümüze sağlık hizmetleri alanındaki gelişmelere ışık tutabilmektir. Bu amaçla sağlık bakanlığı verilerini içeren istatistik yıllıkları ve tıp tarihi literatürü karşılaştırmalı olarak irdelenmiştir. Cumhuriyetin ilk Sağlık Bakanı olan Dr. Refik Saydam tıbbi ve sosyal hizmetleri gerçekleştirirken, başta hekimler ve diş hekimleri olmak üzere ebeler, hemşireler, eczacılar ve sağlık memurlarının görev tanımları, çalışma şartları, eğitimleri, halk sağlığı, bulaşıcı hastalıkların önlenmesi, kazaların yönetimi ve madencilerle ilgili yasal düzenlemelerin yapılmasını sağlamıştır. Sağlık Bakanlığı bulaşıcı hastalıklarla örgütlü bir şekilde mücadele etmek, enfeksiyonları önlemek, bebek ölümlerini azaltmak ve nüfusu artırmak, devletin sağlık kadrosunu ülke geneline yaygınlaştırmak, koruyucu sağlık hizmetlerine öncelik vermek için kurslar açmış, Türk Milli Tıp Kongresi adıyla toplantılar düzenlenmiştir. Cumhuriyet kurulduğunda binden az olan hekim sayısı 2021 yılında yaklaşık 175 bine ulaşmıştır, 1950’de bebek ölüm hızı binde 250 iken 1997’de binde 40, 2020’de binde 6,4 olmuştur.Sonuç olarak Türkiye’de sağlık hizmetlerinin yapılanması sosyo kültürel yapıdaki değişimle birlikte teknolojinin ve bilimin gelişimiyle yakından ilişkilidir. Yokluk ve yoksunlukla mücadele edilen savaştan yeni çıkmış bir ülkenin Sağlık Bakanı olan Dr. Refik Saydam’dan günümüze yöneticiler dahil tüm çalışanların gayretli çabaları sayesinde bilimsel tıbbi hizmetlerin tüm ülke geneline yayılması sağlanmıştır.