Prenatal ve Postnatal Dönemde Pelvik Taban Disfonksiyonuna Neden Olan Risk Faktörleri ve Etkileri

Abstract

Pelvik taban disfonksiyonu, mesane, anal kanal ve vajina çevresindeki pelvik taban kaslarının fonksiyonunu yerine getiremediği bir durumdur. Kadın pelvik taban disfonksiyonu terimi üzerine ortak bir rapor hazırlayan Uluslararası Ürojinekoloji Derneği (IUGA) ve Uluslararası Kontinans Derneği'ne (ICS) göre pelvik taban disfonksiyonu (PTD) ise genel bir tanımlama olup üriner inkontinans (Üİ), fekal inkontinans (Fİ), pelvik organ prolapsusu (POP), alt idrar üriner yolların duyusal ve boşalma anomalileri, cinsel disfonksiyon ve pelvik ağrı olarak tanımlanmıştır. Dünya çapında yapılan geniş kapsamlı epidemiyolojik çalışmalarda PTD prevelansının kadınlarda %23,7 ile %65 arasında değişkenlik gösteriyorken ülkemizde yapılan bir çalışmada kadınların %67.5’inin en az bir PTD’yi deneyimledikleri bulunmuştur. Pelvik taban disfonksiyonunun risk faktörleri NICE (2021) komite tarafından değiştirilebilir (artan yaş, genetik-aile öyküsü) ve değiştirilemez risk faktörleri (obstetrik faktörler, doğum şekli, kronik solunumsal hastalıklar, obezite, konstipasyon, ağır kaldırma, pelvik cerrahi geçmişi, aşırı kafein ve sigara tüketimi) şeklinde ikiye ayrılmıştır. Prenatal ve postnatal dönemde pelvik taban yapısında anatomik ve fonksiyonel açıdan birtakım değişiklikler olmakla birlikte pelvik taban disfonksiyonlarının semptomları yaygın olarak görülmektedir. Bu yüzden kadınların pelvik taban sağlığı hakkındaki bilgilerini ve farkındalıklarını geliştirmek önemlidir. Kadın doğum servisleri ve poliklinikleri PTD’nun semptomlarının, değiştirilebilir ve değiştirilemez olan risk faktörlerinin belirlenmesi ve önleme stratejilerinin başlatılması ayrıca bu konuda kadınlara farkındalık yaratmak için oldukça uygun bir ortamdır. Pelvik taban anatomisi ve fonksiyonları ile gebelikte ve postpartum dönemde kadınlar PTD’nun nasıl önleneceği hakkında pelvik taban kas egzersizi için teşvik edilmelidir.