Türk Anayasa Hukukunda Yasama Dokunulmazlığı


Keywords:
Yasama Dokunulmazlığı, 1982 Anayasası, Milletvekili, Türkiye Büyük Millet MeclisiAbstract
Demokratik bir ülkenin vatandaşları olan bireyler, siyasi düşüncelerini sağlıklı şekilde devlet
yönetimine yansıtmak istemeleri en doğal haklarıdır. Bu isteğin bir sonucu olarak temsili demokrasi
dediğimiz kavram ortaya çıkmıştır. Temsili demokrasi, bireylerin oy vermek suretiyle belirledikleri
temsilciler aracılığı ile savundukları siyasi görüşlerinin siyasi arenada en iyi şekilde ifade edilmesi
bakımından bir araçtır. Ülkemizde, temsili demokrasi uygulanmaktır. Yani, vatandaşların oyları ile
seçilen milletvekilleri, meclis çatısı altında vatandaşların siyasi görüşlerini devlet yönetimde uygulamaya
çalışmaktadırlar. Bu çalışmalarını da sağlıklı ve demokratik bir ortamda sürdürmeleri son derece önem
arz etmektedir. Dolayısıyla, vatandaşların siyasi fikirlerini yansıtan milletvekillerinin başta ifade
özgürlükleri olmak üzere yasama faaliyetlerinin engellenmemesi hususu son derece önemlidir.
Milletvekillerinin her türlü baskıdan ve mesnetsiz bir itham altında kalma korkusu olmadan kendilerine
oy veren veya vermeyen vatandaşların sorunlarını meclis çatısında altında yansıtmaları demokratik bir
devlette olmazsa olmaz bir unsurdur. Anayasa koyucu da bu gerekçeler ışığında düşünmek suretiyle
Anayasamızın 83. maddesinde yasama dokunulmazlığı başlığı altında bu hususu düzenlemiştir. Bu başlık
altında yasama dokunulmazlığı ve yasama sorumsuzluğu kavramları düzenlenmiştir. Yasama
sorumsuzluğu, milletvekillerinin meclis içinde veya dışında sarf ettikleri sözlerden dolayı hukuki ve cezai
sorumluluklarının gündeme gelmemesi açısından önemlidir. Buna karşın yasama dokunulmazlığı ise
milletvekillerinin kural olarak suç teşkil eden fiillerinden milletvekili sıfatına haiz oldukları süre boyunca
yargılanmamaları yani yasama faaliyetinin kesintiye uğramaması amacıyla uygulanan bir müessesedir. Bu
iki müessese anayasamızın 83. Maddesinde yasama dokunulmazlığı başlığı altında düzenlenmiştir. Bu
çalışmamızda yasama dokunulmazlığının önemini ve anayasamızda düzenlenen hükümler çerçevesince
ifade ettiği anlamın ne olduğunu ele alınacaktır.
Downloads
References
Arslan, M. (2021). Yasama dokunulmazlığı. Hasan Kalyoncu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 11(21), 71-105.
Atar,Y (2009). Türk Anayasa Hukuku, Mimoza Yayınları, Güncelleştirilmiş 6.Baskı.
Döner, A. (2004). Parlamenter Bağışıklıklar. Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 8(1-2), 49-72.
Gözler, K (2011). Anayasa Hukukunun Genel Teorisi, Cilt I, Ekin Basım Dağıtım, Bursa.
Neziroğlu,İ (2008). Türk Parlamento Hukukunun Temel Kavramları, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
Özgen, E. (1960). Yeni Anayasamız ve Milletvekili Dokunulmazlığı. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 17(1).
Tanör,B ve Yüzbaşıoğlu,N (2001). 1982 Anayasasına göre Türk Anayasa Hukuku, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
Teziç,E (2018). Anayasa Hukuku Genel Esaslar, Beta Yayınları, Yirmibirinci Basım.