BAZI HİBRİT AYÇİÇEĞİ ÇEŞİTLERİNİN KONYA KOŞULLARINDA YAĞ VERİMLERİNİN BELİRLENMESİ

Abstract

Bu çalışma, Konya koşullarına uygun yağ verimi yüksek ayçiçeği çeşitlerinin belirlenmesi amacıyla 2016 yılında yürütülmüştür. Araştırmada, 15 yağlık ayçiçeği çeşidi (Sirena, Ekllor, 08 TR 003, Şems, C70165, Tunca, LG 5550, LG 5400, P64LL05, P63MM54, PR64G46, Alhaja, Transol, Sanbro ve Bosfora) materyal olarak kullanılmıştır. Deneme; Altınekin, Çumra ve Obruk lokasyonlarında ‘Tesadüf Blokları Deneme Deseni’ne göre dört tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Çalışmada lokasyonlara göre, tohum verimi (kg/da), ham yağ oranı (%) ve ham yağ verimi (kg/da) parametreleri incelenmiştir. Araştırmada incelenen özellikler bakımından çeşitler ve lokasyonlar arasındaki farklılıklar istatistiki anlamda önemli bulunmuştur. Tohum verimi en yüksek Obruk lokasyonunda LG5580 (470.0 kg/da), en düşük Altınekin lokasyonunda Şems (298.0 kg/da); ham yağ oranı en yüksek Çumra lokasyonunda Transol (%47.1), en düşük Altınekin lokasyonunda PR64G46 ve LG5400 (%40.2) ve ham yağ verimi en yüksek Çumra lokasyonunda Transol (216.3 kg/da), en düşük Çumra lokasyonunda 08TR003 (110.3 kg/da) çeşitlerinde belirlenmiştir. Yağ bitkileri yetiştiriciliğinde, birim alandan alınacak yağ verim ve kalitesinin yüksek olması nihai hedeftir. Bu açıdan bakıldığında, araştırmada kullanılan çeşitler arasında, yüksek ham yağ verimi bakımından Altınekin lokasyonunda Transol, Obruk lokasyonunda LG 5580 ve Bosfora, Çumra lokasyonunda Transol ve C70165, üç lokasyon ortalamasına göre ise Transol, Sanbro ve C70165 çeşitlerinin yöre ve benzer koşullar için önerilebileceği kanısına varılmıştır. Bununla birlikte, üç lokasyonda tek yıl olarak yürütülen bu araştırmada yıllar arasında iklim koşullarından kaynaklanacak verim farklılıklarının daha net anlaşılabilmesi ve dolayısıyla sonuçların daha güvenilir olabilmesi için, çalışmanın tekrarlanması gerekli olacaktır.