Thiamethoaxam Uygulamasının Gökkuşağı Alabalığında (Oncorhynchus mykiss) Hepatotoksik Etkileri
Abstract views: 19
/ 
PDF downloads: 26
Keywords:
Oncorhynchus Mykiss, Thiamethoxam, Hepatotoksisite, Üre, Ürik AsitAbstract
Bu çalışma neonikotinoid sınıfı tiomethoxam’ın gökkuşağı alabalıklarında (Oncorhynchus mykiss)
oluşturduğu oksidatif stres aracılı hepetotoksisite etkilerini değerlendirmek amacıyla gerçekleştirildi. Bu
amaçla her grupta 8 er balık olmak üzere 3 tekrarlı olacak şekilde 96 adet gökkuşağı alabalığı kullanıldı.
Çalışmada hiçbir madde uygulaması olmayan kontrol ile thiamethoxam’ın 3 farklı dozunun (25 mg/l, 75
mg/l, 125 mg/l) uygulandığı 4 grup oluşturuldu. Deneme peryodu sonunda tüm gruplardan alınan kan
hematolojik analizler için, alınan karaciğer dokusu ise patolojik değerlendirme için kullanıldı. Kan
serumunda üre ve ürik asit miktarı kontrol grubuna göre diğer gruplarda bir artış göstermektedir.
Histopatolojik incelemelerde karaciğer dokusunda kontrol grubunun normal yapıda görüldüğü, 25 mg/l
thiamethoxam grubunda ki karaciğer dokusununda görünümünün kontrol grubuna benzer olduğu tespit
edilmiştir. 75 ve 125 mg/l thiamethoxam grubunda karaciğer dokusunda hepatositlerde dejenerasyon,
parankimal bölgede nekroz alanları, konjesyon, steatoz, parankimal bölgede vakuolar dejenerasyon ve
hepatosellüler dejenerasyon, safra kanalında dejenerasyon ve proliferasyona rastlanıldı. Tarımsal
aktivitelerde yaygın olarak kullanılan thiamethoxam’ın hedef organizmalar dışında da diğer canlıların
yaşadığı ekosisteme katılımı sonucunda temas halinde olduğu canlıda maruz kalınan doza bağlı olarak
oksidatif strese sebep olarak oksidan/antioksidan sistem dengesini olumsuz etkilediği ve dokularda lezyon
oluşumuna sebebiyet verebilecek etkilere sahip olduğu anlaşılmıştır. Veriler değerlendirildiğinde
thiamethoxam’ın oluşturduğu oksidatif strese karşı doku spesifik yanıtların oluşan bu strese karşı bir
adaptasyon geliştirme niteliğinde olduğu anlaşılmaktadır.
Downloads
References
Nur, G., Caylak, E., Aksu Kilicle, P., Sandayuk, S., Onen Celebi, O. (2022). Immunohistochemical Distribution of Bcl-2 and p53 Apoptotic Markers in Acetamiprid-Induced Nephrotoxicity. Open Medicine, 17: 1788-1796. https://doi.org/10.1515/med-2022-0603.
Duman, A. (2022). Üretici Koşullarında Pestisit Uygulanan Sultani Çekirdeksiz Üzümlerinde Pestisit Kalıntılarının Araştırılması. Çanakkele Onsekiz Mart Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi.
Yang, G., Lv, L., Di, S., Xinfang, L., Hongbiao, W., Xinquan, W., Yanhua, W. (2021). Combined toxic impacts of thiamethoxam and four pesticides on the rare minnow (Gobiocypris rarus). Environ Sci Pollut Res, 28: 5407-5416. https://doi.org/10.1007/s11356-020-10883-0
Albaseer, SS. (2019). Factors controlling the fate of pyrethroids residues during post-harvest processing of raw agricultural crops: an overview. Food Chem, 295:58-63.
Ding, TT., Zhang, YH., Zhu, Y., Du, SL., Zhang, J., Cao, Y., Wang, YZ., Wang, GT., He, LS. (2019). Deriving water quality criteria for China for the organophosphorus pesticides dichlorvos and malathion. Environ Sci Pollut Res, 26(33): 34622-34632.
Bonmatin, JM., Noome, DA., Moreno, H., Mitchell, EAD., Glauser, G., Soumana, OS., Bijleveld van Lexmond, M., Sánchez-Bayo, F. (2019). A survey and risk assessment of neonicotinoids in water, soil and sediments of Belize. Environ Pollut, 249: 949-958.
Chen, L., Li, S., Zhou, Y., Zhou, X., Jiang, H., Liu, X., Yuan, S. (2020). Risk assessment for pesticide mixtures on aquatic ecosystems in China: a proposed framework. Pest Manag Sci, 76(2): 444-453.
He, L., Xiao, K., Zhou, C., Li, G., Yang, H., Li, Z., Cheng, J. (2019). Insights into pesticide toxicity against aquatic organism: QSTR models on Daphnia Magna. Ecotoxicol Environ Saf, 173: 285-292.
Wan, L., Wu, Y., Ding, H., Zhang, W. (2020). Toxicity, biodegradation, and metabolic fate of organophosphorus pesticide trichlorfon on the freshwater algae Chlamydomonas reinhardtii. J Agric Food Chem, 68(6): 1645-1653.
Nowell, LH., Norman, JE., Moran, PW., Martin, JD., Stone, WW. (2014). Pesticide toxicity index-a tool for assessing potential toxicity of pesticide mixtures to freshwater aquatic organisms. Sci Total Environ, 476-477: 144-157.
Silva, ARR., Cardoso, DN., Cruz, A., Mendo, S., Soares, AMVM., Loureiro, S. (2019). Long-term exposure of Daphnia magna to carbendazim: how it affects toxicity to another chemical or mixture. Environ Sci Pollut Res, 26(16): 16289-16302.
Hernández, AF., Gil, F., Lacasaña, M. (2017). Toxicological interactions of pesticide mixtures: an update. Arch Toxicol, 91: 3211-3223.
Daam, MA., Teixeira, H., Lillebø, AI., Nogueira, AJA. (2019). Establishing causal links between aquatic biodiversity and ecosystem functioning: status and research needs. Sci Total Environ, 656: 1145-1156.
Nur, G., Caylak, E., Deveci, HA., Aksu Kilicle, P., Deveci, A. (2023a). The protective effect of caffeic acid phenethyl ester in the nephrotoxicity induced by α-cypermethrin. Open Medicine, vol. 18, no. 1, pp. 20230781.. https://doi.org/10.1515/med-2023-0781
Fırat, Ö., Aytekin, T. (2018). Neonikotinoid insektisit thiamethoxamın Oreochromis niloticus’ ta oksidatif stres parametreleri üzerine etkisi. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 20(2): 224-234.
Karahan,, A., Gül, A., Kutlu, M. A., Karaca, İ. (2017). Thiamethoxam’ın Yaban Arısı (Vespa sp.) Üzerine Etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8 (Suppl. 1): 221-227. https://doi.org/10.29048/makufebed.331868
Simon-Delso, N., Amaral-Rogers, V., Belzunces, L. P., Bon-matin, J. M., Chagnon, M., Downs, C., Goulson, D. (2015). Systemic insecticides (neonicotinoids and fipronil): trends, uses, mode of action and metabolites. Environ-mental Science and Pollution Research, 22(1): 5-34.
Elbert, A., Haas, M., Springer, B., Thielert, W., Nauen, R. (2008). Applied aspects of neonicotinoid uses in crop pro-tection. Pest Manag. Sci, 64: 1099-1105.
Jeschke, P., Nauen, R., Schindler, M., Elbert, A. (2011). Overview of the status and global strategy for neonicoti-noids. J Agric Food Chem, 59: 2897-2908.
Nur, G., Akar, F., Akar, F. (2023b). The Effects of Neonicotinoid Insecticide/Thiamethoxamin on Environmental and Aquatic Ecosystems. International Journal of Advanced Natural Sciences and Engineering Researches, 7(10): 466-472.
El Euony, OI., Elblehi, SS., Abdel-Latif, HM., Abdel-Daim, MM., El-Sayed, YS. (2020). Modulatory role of dietary Thymus vulgaris essential oil and Bacillus subtilis against thiamethoxam-induced hepatorenal damage, oxidative stress, and immunotoxicity in African catfish (Clarias garipenus). Environ Sci Pollut Res Int, 27(18): 23108-23128. doi: 10.1007/s11356-020-08588-5.
Zahoor, MA., Gul, ST., Khatoon, A., Ashraf, M., Zubair, M., Imran, M., Maqbool, B., Atif, FA. (2022). Teratogenic effects of thiamethoxam (a neonicotinoid) on development of chick embryo. Pak Vet J, 42(2): 179-184. http://dx.doi.org/10.29261/pakvetj/2022.033
Günay, A. (2023). Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss)’nda Thiamethoxam Kaynaklı Hematoksisite, Oksidatif Stres ve İmmunotoksisiteye Karşı Ulexitin Modülatör Rolü. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Üniversitesi, Su Ürünleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
Hasan, M., Sumon, K. A., Siddiquee, M. M., Bhandari, R. K., Prodhan, M. D. H., Rashid, H. (2022). Thiamethoxam affects the developmental stages of banded gourami (Trichogaster fasciata). Toxicology Reports. 9: 1233-1239.
Roosta, Z., Hoseinifar, SH. (2016). The effects of crowding stress on some epidermal mucus immune parameters, growth performance and survival rate of tiger barb (Pentius tetrazona). Aquaculture Research, 47(5): 1682-1686.
Ross L, Ross B. (2008). Anaesthetic and sedative techniques for aquatic animals. John Wiley & Sons, Oxford.
Presnell, J., Schreibman, MP. (1997). Animal Tissue Techniques, 5 th ed. The Johns Hopkins University Pres Ltd., London, pp.269-271.
Ullah, S., Zuberi, A., Alagawany, M., Farag, M., R., Dadar, M., Karthik, K., Iqbal, H.M. (2018). Cypermethrin induced toxicities in fish and adverse health outcomes: its prevention and control measure adaptation. Journal of Environmental Management, 206: 863-871.
Dutta, HM. (1996). A composite approach for evaluation of the effects of pesticides on fish. In: Fish Morphology, (eds) J.S.D. Munshi & H.M. Dutta. Science Publishers Inc. USA. 249 p.
Alotaibi, MR., Fatani, AJ., Almnaizel, AT., Ahmed, MM., Abuohashish, HM., Al-Rejaie, SS. (2019). In vivo Assessment of Combined Effects of Glibenclamide and Losartan in Diabetic Rats. Med Princ Pract, 28(2): 178-185. https://doi.org/10.1159/000496104
Srivastava, AK., Mishra, D., Shrivastava, S., Srivastav, SK., Srivastav, AK. (2010). Acute toxicity and behavioural responses of Heteropneustes fossilis to an organophosphate insecticide, dimethoate, International Journal of Pharma and Bio Sciences, 1(4): 359-363.
Tekeli, MY. (2023). Sipermetrin maruz kalan sıçanlarda baikalinin lipid peroksidasyon ve oksidatif hasar üzerine etkileri. Erciyes Univ Vet Fak Derg, 20(1): 38-46.
Nur, G., Deveci, HA. (2018). Histopathological and biochemical responses to the oxidative stress induced by glyphosate-based herbicides in the rainbow trout (Oncorhynchus mykiss). Journal of Cellular Neuroscience and Oxidative Stress (J Cell Neurosci Oxid Stress), 10(1): 656-665.
Rodrigues, S., Antunes, SC., Nunes, B., Correia, AT. (2017). Histological alterations in gills and liver of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) after exposure to the antibiotic oxytetracycline. Environmental Toxicology and Pharmacology, 53: 164-176.
Korkmaz, N. (2018). Azadirachtin pestisitinin sazan balığı (Cyprinus carpio L. 1758)’nda hormonal, hematolojik, antioksidan ve histopatolojik etkileri. Aksaray Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Aksaray.
Singh, RN. (2013). Effects of dimethoate (30% EC), an organophosphate pesticide on liver of common carp, Cyprinus carpio, Journal of Environmental Biology, 34(3): 657-661.
Xing, H., Li, S., Wang, Z., Gao, X., Xu, S., Wang, X. (2012). Oxidative stress response and histopathological changes due to atrazine and chlorpyrifos exposure in common carp. Pesticide Biochemistry and Physiology, 103: 74-80.
Atamanalp, M. (2000). Bir sentetik piretroit insektisitin (Cypermethrin) sublethal dozlarının gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss)’na makroskobik, histopatolojik, hematolojik ve biyokimyasal etkileri. Doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
