Sakarya’da Yetişen Aronya ve Yaban Mersini Meyvelerinin Antioksidan Aktivitelerinin Belirlenmesi


DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14369967Keywords:
Antioksidan, Aronya, Yaban Mersini, DPPH Aktivite, Demir Şelatlama, İndirgeme KapasitesiAbstract
Antioksidanlar, sağlık açısından birçok olumlu etkisi bulunan ve gıda takviyeleri, kozmetik ürünler ve işlenmiş gıdalarda sıkça bulunan bileşenlerdir. Sağlığa olan faydaları çeşitlilik gösteren antioksidanlar, vücudu kararsız radikallere karşı savunarak hücresel tahribatı önlemeye veya yavaşlatmaya yardımcı olur. Bunlar, besinler aracılığıyla veya takviye gıdalar yoluyla alınabilirler. Ayrıca vücut içinde de üretilebilirler, bu da vücudu dış tehditlere karşı korumak için doğal bir savunma mekanizması sağlar. Oksidatif stres, vücudun serbest radikalleri etkili bir şekilde temizleyemediği durumda ortaya çıkar. Buda hücrelerde, DNA’da tahribatına ve hatta da hücre ölümüne yol açabilir. Buda, kanser, diyabet, Alzheimer ve kalp hastalıkları gibi oldukça birçok ciddi sağlık sorunlarına yol açabilmektedir. Antioksidanlar, vücudun bu tür oksidatif stresi dengelemesine yardımcı olur. Ancak, dengesiz bir diyetle antioksidan alımı yetersiz kalırsa, bu dengenin bozulabileceği ve vücudun hastalıklara karşı daha savunmasız hale gelebileceği unutulmamalıdır. Dolayısıyla, antioksidan bakımından zengin bir diyetle beslenmek oldukça önemlidir. Bu çalışma kapsamında, Sakarya bölgesinde yetiştirilen aronya (Aronia melanocarpa) ve yaban mersini (Vaccinium corymbosum) meyvelerinin etanol ekstraktlarının antioksidan aktiviteleri üç farklı yöntemle incelenmiştir. Bu yöntemler DPPH (2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl) serbest radikal giderim testi, Demir (II) iyonları şelatlaması aktivitesi ve indirgeme kapasitesidir. Elde edilen sonuçlara göre, en yüksek DPPH aktivitesi %92.28 ile etanolde aronya meyvesine ait olduğu gözlemlenmiştir. Şelatlama tayininde ve indirgeme kapasitesi tayininde de en yüksek değerler etanolde aronya meyvesine ait olduğu gözlemlenmiştir. Genel olarak aronya meyvesinin etanol ekstratlarının yaban mersini meyvesine kıyasla daha yüksek antioksidan aktiviteye sahip olduğu tespit edilmiştir.
Downloads
References
K. Wilhelmina, A. Cassidy, L.R Howard, , R. Krikorian, A. J Stull, F. Tremblay and R. Zamora-Ros, "Recent research on the health benefits of blueberries and their anthocyanins." Advances in Nutrition 11.2, 224-236, 2020. .
S. E Kulling and H. M Rawel, Chokeberry (Aronia melanocarpa)—A Review on the Characteristic Components and Potential Health Effects. Planta medica Planta Med. 74(13):1625-34, 2008.
B. Halliwell and J. M. C. Gutteridge, Free Radicals in Biology and Medicine. Oxford University Press, 2015.
O. I. Aruoma, “Free radicals, oxidative stress, and antioxidants in human health and disease”, Journal of the American Oil Chemists’Society, 75, 199-212, 1998.
I.S. Young, J.V. Woodside, “ Antioxidants in Health and Disease”. J Clin Pathol., 54(3): 176-186, 2001.
R.K. Murray, D. K. Granner, P. A. Mayes and Vw. Rodwell , (1996), Harper’ın Biyokimyası 24. baskı, (Cev: Dikmen N., Ozgunen T.), Barış Kitabevi, İstanbul.
M. S. Blois, “Antioxidant determinations by the use of a stable free radical”, Nature, 181: 1199–1200, 1958.
B. Tepe, D. Daferera, A. Tepe, M. Polissiou and A. Sokmen, “Antioxidant activity of the essential oil and various axtracts of Nepeta flavida Hub. Mor. from Turkey”, Food Chemistry, 103 1358–1364, 2007.
W. Brand-Williams, M.E. Cuvelier and C. Berset, “Use of free radical method to evaluate antioxidant activity”. Lebensm Wiss Technol 28,25-30, 1995.
N.V. Yanishlieva and E.M. Marinova, “Stabilisation of edible oils with natural antioxidants”. European Journal of Lipid Science Technology, 103- 752-767, 2001.
M. Oyaizu,, "Studies on product of browning reaction prepared from glucose amine", Japanese Journal of Nutrition, 44: 307-315, 1986.
B.M. Ames, M. K. Shingena and T.M.Hagen, “Oxidants, Antioxidants and The Degenerative Diseases of Aging”, Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A., 90, 7915-7922, 1993.
E.N. Frankel and A.S. Meyer, “The problems of using one dimensional methods to evaluate multifunctional food and biological antioxidants.” Journal of the Science of Food and Agriculture, 80, 1925-1941, 2000.