Normalin Yüzdesi İndeksi Kullanılarak Karaman İli Uzun Dönem Kuraklık Analizi


Keywords:
Kuraklık Analizi, Normalin Yüzdesi İndeksi, Yağış, Meteorolojik Kuraklık, KaramanAbstract
Kuraklık, sosyal ve çevresel boyutlarıyla geniş etkiler yaratan bir doğal afettir. Su kıtlığı veya yokluğu nedeniyle ortaya çıkan bu durum, çeşitli şiddet ve zaman dilimlerinde tüm canlıların yaşamını olumsuz etkileyerek tarımdan ekonomiye, sosyal hayattan çevresel dengelere kadar birçok alanda zarar oluşturur. Özellikle kurak ve yarı kurak iklim kuşağında bulunan ülkelerde, gerekli tedbirler alınmazsa yakın gelecekte su kaynaklarına erişimde ciddi sorunlar yaşanacağı, bunun da sosyal, ekonomik ve politik alanlarda olumsuz yansımalar yaratacağı öngörülmektedir. Kuraklık riskini azaltmak ve sürdürülebilir su kaynakları yönetimine katkı sağlamak için, kuraklığın zamansal ve mekânsal özelliklerinin detaylı bir şekilde incelenmesi kritik öneme sahiptir. Türkiye, yarı kurak iklim kuşağında yer alması nedeniyle sık sık kuraklıkla karşı karşıya kalan bir ülke olarak, bu konuda kapsamlı önlemler almayı gerektiren bir konumda bulunmaktadır. Çalışma Karaman ili özelinde yapılmış olup 1965-2011 yılları arası yağış verileri kullanılmıştır. Kuraklığı belirlemek amacıyla Normalin Yüzdesi İndeksi (PNI) kullanılmış olup çalışma aylık periyotta yapılmıştır. Analiz sonucu en kurak ayların temmuz, ağustos ve eylül olduğu, çalışma periyodu boyunca yaşanan kuraklıkların %36’sının şiddetli kuraklık olduğu tespit edilmiştir. Çalışmanın ildeki su kaynakları yönetimi ve kuraklık eylem planları çalışmalarına yardımcı olacağı düşünülmektedir.
Downloads
References
Kamali, B., Houshmand Kouchi, D., Yang, H. C., Abbaspour, K., 2017. Multi level drought hazard assessment under climate change scenarios in semi-arid regions – A case study of the Karkheh River Basin in Iran. Journal of Water, 9(241), 1–17.
Parvizi, S., Eslamian, S., Gheysari, M., Gohari, A., Kopai, S. S., 2022. Regional frequency analysis of drought severity and duration in Karkheh River Basin, Iran using univariate L‑moments method. Environmental Monitoring and Assessment, 194(336), 1-23.
Wilhite D.A., 2000. Drought: A global assessment. 1st edition, Routledge Press, London and New York
Kömüşçü, A.Ü., Erkan, A., Turgu, E., 2002. Normalleştirilmiş yağış indeksi metodu ile Türkiye’de kuraklık oluşumunun coğrafik analizi. DMİ Genel Müdürlüğü Araştırma ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı Yayını, Ankara.
Tallaksen L.M., Van Lanen H.A.J., 2004. Hydrological drought: Processes and estimation methods for streamflow and groundwater. Elsevier, Amsterdam.
Anisfeld S.C., 2010. Water Resources, Island Press, Washington, DC., 352ss.
Türkeş, M., 1996. Spatial and temporal analysis of annual rainfall variations in Turkey. International Journal of Climatology. 16: 1057-1076.
Kömüşçü, A.Ü., 2001. An analysis of recent drought conditions in Turkey in relation to circulation patterns. Drought Network News. 13(2-3): 5-6.
Türkeş, M., 2012. Türkiye’de gözlenen ve öngörülen iklim değişikliği, kuraklık ve çölleşme. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi. 4(2): 1-32.
Türkeş, M., 2014. Türkiye’deki 2013-2014 kuraklığının ve klimatolojik/meteorolojik nedenlerinin çözümlenmesi. Konya Toprak Su Dergisi, 2: 20-34.
Duvan, A., Aktürk, G., Yıldız, O., 2022. Havzasindaki meteorolojik kurakliklarin alansal ve zamansal özelliklerinin değerlendirilmesi. 11. Ulusal Hidroloji Kongresi pp.331-335.
http://cografyaharita.com/haritalarim/4o-karaman-ili-lokasyon-haritasi.png
http://cografyaharita.com/haritalarim/2cturkiye-yagis-haritasi2.png
Willeke, G., Hosking, J. R. M., Wallis, J. R., & Guttman, N. B. (1994). The National Drought Atlas; Institute for Water Resources Report 94–NDS–4. US Army Corps Engineers.
Yüreklı, K., Ünlükara, A., & Yıldırım, M. (2010). Farklı yaklaşımlarla Karaman ilinin kuraklık analizi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, (1), 19-23.