Güneş Enerji Santrallerinin Performans Kriterleri Üzerine Bir İnceleme

Abstract

Güneş enerji santrallerinin kurulu güç kapasitesi Türkiye’de ve Dünyada artmaya devam etmektedir.
Yaşanan bu artış güneş enerji potansiyeli daha az olan bölgeleri de ön plana çıkarmaktadır. Güneş enerji
santrallerinin performansını ortaya koyan farklı kriterler araştırmacılar tarafından önerilmiştir. Bu kriterler
arasında en yaygın olarak kullanılanlardan biri performans oranıdır. Ayrıca kapasite faktörü ve sistem
kayıpları da dikkate alınan kriterler arasındadır. Bu çalışmada ise santrallerin konumsal farklılığını daha
rahat ifade etmek amacıyla mevsimsel etki faktörü adı altında farklı bir kriter dikkate alınmıştır. Bu güne
kadar yapılan çalışmalar arasında mevsimsel etkiye bağlı olarak performans incelemesi yapan çalışmalar
bulunmaktadır. Mevsimsel etki faktörü bir kat sayıdır. Gerçek üretim değerleri ya da küresel radyasyon
değerleri kullanılarak hesaplanabilir. Senenin altı aylık en verimli zamanları ile diğer altı aylık en verimsiz
zaman dilimi arasında üretilen enerjinin oranlanmasını ifade eder. Mevsimsel etki faktörünün bire yakın
olması santralin mevsimsel etkiden fazla etkilenmediğini gösterir. Yapılan çalışmada küresel radyasyon
verileri kullanılarak Türkiye’nin en fazla güneş alan bölgelerinden biri olan Antalya iline ek olarak Bursa,
Rize ve Mardin’in mevsimsel etki faktörü açısından karşılaştırılması yapılmıştır. Bütün iller için
üretkenliğin fazla olduğu dönem Nisan-Eylül arası ve üretkenliğin düşük olduğu dönem Ekim-Mart arası
olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak Antalya ve Mardin illerine ait mevsimsel etki faktörü 2,11 ile 2,16 olarak
hesaplanırken Bursa’ya ait mevsimsel etki faktörü 2,32 olarak çıkmıştır. Bu durum Bursa’nın mevsimsel
etkiden daha fazla etkilendiği anlamına gelmektedir. En fazla etkilen il ise 2,51 etki oranı ile Rize’dir. Buna
bağlı olarak bölgede yaz periyodunda üretilen enerji miktarı kış periyodunda üretilen miktarın yaklaşık 2,51
katı olacaktır.