Güneş Enerji Santrallerinin Performans Kriterleri Üzerine Bir İnceleme

Abstract

Güneş enerji santrallerinin kurulu güç kapasitesi Türkiye’de ve Dünyada artmaya devam etmektedir. Yaşanan bu artış güneş enerji potansiyeli daha az olan bölgeleri de ön plana çıkarmaktadır. Güneş enerji santrallerinin performansını ortaya koyan farklı kriterler araştırmacılar tarafından önerilmiştir. Bu kriterler arasında en yaygın olarak kullanılanlardan biri performans oranıdır. Ayrıca kapasite faktörü ve sistem kayıpları da dikkate alınan kriterler arasındadır. Bu çalışmada ise santrallerin konumsal farklılığını daha rahat ifade etmek amacıyla mevsimsel etki faktörü adı altında farklı bir kriter dikkate alınmıştır. Bu güne kadar yapılan çalışmalar arasında mevsimsel etkiye bağlı olarak performans incelemesi yapan çalışmalar bulunmaktadır. Mevsimsel etki faktörü bir kat sayıdır. Gerçek üretim değerleri ya da küresel radyasyon değerleri kullanılarak hesaplanabilir. Senenin altı aylık en verimli zamanları ile diğer altı aylık en verimsiz zaman dilimi arasında üretilen enerjinin oranlanmasını ifade eder. Mevsimsel etki faktörünün bire yakın olması santralin mevsimsel etkiden fazla etkilenmediğini gösterir. Yapılan çalışmada küresel radyasyon verileri kullanılarak Türkiye’nin en fazla güneş alan bölgelerinden biri olan Antalya iline ek olarak Bursa, Rize ve Mardin’in mevsimsel etki faktörü açısından karşılaştırılması yapılmıştır. Bütün iller için üretkenliğin fazla olduğu dönem Nisan-Eylül arası ve üretkenliğin düşük olduğu dönem Ekim-Mart arası olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak Antalya ve Mardin illerine ait mevsimsel etki faktörü 2,11 ile 2,16 olarak hesaplanırken Bursa’ya ait mevsimsel etki faktörü 2,32 olarak çıkmıştır. Bu durum Bursa’nın mevsimsel etkiden daha fazla etkilendiği anlamına gelmektedir. En fazla etkilen il ise 2,51 etki oranı ile Rize’dir. Buna bağlı olarak bölgede yaz periyodunda üretilen enerji miktarı kış periyodunda üretilen miktarın yaklaşık 2,51 katı olacaktır.