Fizyokrasi ve Doğa Bilimlerinin Kesişimi: Doğal Düzenin Ekonomiye Yansıması

Abstract

18. yüzyılda, fizyokrasi adı verilen bir ekonomik teori ortaya çıktı. Fizyokrasi, tarımın ve doğa
yasalarının, ulusların zenginliği ve refahını şekillendirmedeki önceliğini vurgulayan bir düşünce
sistemiydi. François Quesnay gibi düşünürler tarafından geliştirilen bu teori, ekonominin işleyişini doğal
ilkelere dayandırmayı amaçlamış ve doğanın, denge ve düzeni sağlamak için evrensel yasalarla işlediği
inancından ilham almıştır. Fizyokrasi’nin bu yaklaşımı, Aydınlanma dönemi boyunca doğal bilimlerin
özellikle fiziğin- dünyayı doğal yasalarla işleyen bir sistem olarak anlamaya yönelik temelini attığı
entelektüel bir eğilimle paralellik göstermektedir. Fizyokrasi ve doğal bilimler, farklı alanlarda
yoğunlaşıyor olsalar da, her ikisi de aynı dünya görüşüne sahiptir: doğal düzenin içsel olarak var olduğu
ve kendi kendini düzenleyen bir anlayış.
Fizyokraside temel düşünce, ekonominin doğa gibi bir dizi doğal yasa tarafından yönetildiğiydi.
Fizyokratlar, yalnızca tarımın gerçek anlamda zenginlik ürettiğini savunmuş, diğer sektörler—sanayi ve
ticaret gibi—yalnızca "steril" olarak görülmüştür; bu, yeni değer yaratmadıkları, bunun yerine mevcut
değeri yeniden dağıttıkları anlamına geliyordu. Nasıl ki doğal bilimler, fiziksel sistemlerdeki enerji,
madde ve kuvvetlerin dengesini gözlemlerken, fizyokratlar da ekonomiyi, toprak verimliliği, arz ve talep
güçleri ile insanların doğal emekleri tarafından yönetilen organik bir sistem olarak görmüşlerdir.
Fizyokrasinin temel ilkelerinden biri, ekonominin kendi haline bırakıldığında, tıpkı bilim insanları
tarafından incelenen doğal sistemler gibi, optimal bir dengeye ulaşacağıdır. Fiziğin alanında, Newton’un
hareket yasaları veya termodinamik yasaları gibi yasalar, kuvvetlerin nasıl etkileşime girdiğini ve tahmin
edilebilir sonuçlara nasıl yol açtığını açıklar. Benzer şekilde, fizyokratlar, hükümetin gereksiz
müdahalelerden kaçındığında (bu ilke "laissez-faire" olarak bilinir), ekonominin doğal olarak kendini
düzenleyeceğine ve refahı sağlayacağına inanırlardı.