Osmanlı Devleti’nde İlk Modern Okul Öncesi Eğitim Programı: 1911 Tarihli Osmanlı İttihat Mektepleri Çocuk Bahçesi Programı


Keywords:
Okul Öncesi Eğitim Programı, Osmanlı İttihat Mektepleri, Çocuk Bahçesi Programı, Osmanlıda Eğitim, Eğitim ProgramlarıAbstract
Tarihsel süreçte Türkiye’de modern okul öncesi eğitim kurumlarının devlet eliyle açılmaya
başladığı 1913 yılından önce ilk yerli özel okul girişimlerinden biri tarafından oluşturulan ana sınıfları ve
programı bu çalışma kapsamında dikkat çekici olarak görülmüştür. Bu çalışmada Osmanlı İttihat
Mektepleri Çocuk Bahçesi ve İbtidai Programı adıyla 1911 yılında yayımlanan programın güncel okul
öncesi eğitim amaçları, ilkeleri, öğrenme süreçleri ve ölçme değerlendirme süreci açısından
karşılaştırılarak analiz edilmesi amaçlanmıştır. Doküman incelemesi yöntemiyle tasarlanan araştırmada
tarihi ve güncel kaynaklar karşılaştırılmıştır. Ana kaynak olan program kitapçığının içeriğinin betimsel
analizi yapılarak ilgili dönem ve güncel kaynaklar aracılığıyla karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir.
Araştırmanın ana kaynağı olan çocuk bahçesi programında iki yıl bu eğitimin alınması ön görülerek
birinci yılda ve ikinci yılda uygulanacak etkinlik içerikleri ile öğretim yöntemlerine ağırlık verilmiştir.
Elde edilen bulgular son dönem Osmanlı toplumunda Avrupa merkezli erken çocukluk eğitimi
yaklaşımlarından etkilenerek modern ile geleneği birleştiren karma bir eğitim anlayışı geliştirilmeye
çalışıldığını göstermiştir. Modern okul öncesi eğitim programlarının geçmişle karşılaştırılması için bir
temel olarak kullanılabilecek olan bu program, eğitim yaklaşımlarımızın temellendirilmesine katkıda
bulunacaktır.
Downloads
References
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2024). Okul Öncesi Eğitim Programı. Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli. https://tymm.meb.gov.tr/upload/program/2024programokuloncesiOnayli.pdf
Bardak, M. (2019). Osmanlı’da Modern Okul öncesi Eğitim (1908-1918). Alalma Yayınları (ISBN: 9786058111431).
Osmanlı İttihat Mektepleri Cemiyeti (1327). Osmanlı İttihat Mektepleri Çocuk Bahçesi ve İbtidai Programı. İstanbul: Ahmet İhsan ve Şürekâsı Matbaası.
Provenzo, E. F. (2009). Friedrich Froebel‘s Gifts: Connecting The Spiritual and Aesthetic to The Real World of Play and Learning. American Journal of Play, 2(1), 85-99, http://www.journalofplay.org/sites/www.journalofplay.org/files/pdf-articles/2-1-article-friedrich-froebels-gifts.pdf.
Kimourtzis, P. ve Betsas, I. (2021). Perceptions and implementations of Froebelian pedagogy in the Greek education.A transcultural analysis. History of Education & Children’s Literature, 16(1), 165-183
Maarif-i Umumiye Nezareti. (1330). Frobel ve Pestalozzi Usullerinde Terbiye ve Talim Dersleri. İstanbul: Matbaa-i Amire.
Gökmen, A. (1999). Fransızcanın Türkiye’de dünü, Uludağ Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 1-7.
Aktan, S. (2023). Reformist Pedagojinin Bir Yansıması Olarak Osmanlı İttihat Mektepleri 1911 Programının Pedagojik Açıdan İncelenmesi. Osmanlı Mirası Araştırmaları Dergisi, 10(26), 117-129.
Tekeli, İ. (1985). Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Eğitim Sistemindeki Değişmeler, İçinde; Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi, Cilt 2 s. 456–478 İstanbul: İletişim Yayınları.
Aktan, S. (2023). Reformist Pedagojinin Bir Yansıması Olarak Osmanlı İttihat Mektepleri 1911 Programının Pedagojik Açıdan İncelenmesi. Osmanlı Mirası Araştırmaları Dergisi, 10(26), 117-129.
İbrahim Alaaddin (1335). Ana Mektepleri-Çocuk Bahçeleri. Tedrisat Mecmuası, Kanunievvel, 439-446.