Başınayayla Köyü (Yozgat) Çevresinde Gözlenen Polimetal Oluşumlarına İlişkin Arazi Verileri


Keywords:
Yozgat Batoliti, Epitermal Damar Tipi Cevherleşme, Bakır Ve Molibden Mineralizasyonu, Jeolojik Haritalama, Hidrotermal AlterasyonAbstract
Bu çalışmada, Orta Anadolu Kristalen Kompleksi içerisinde yer alan Yozgat Batoliti’nin jeolojik
yapısı ve cevherleşme potansiyeli incelenmiştir. Çalışma kapsamında 1/25.000 ölçekli jeolojik harita
hazırlanmış, bölgeden alınan kayaç örnekleri mineralojik-petrografik yöntemlerle analiz edilerek cevher
mikroskopisiyle mineralizasyon özellikleri araştırılmıştır. Arazi çalışmalarında molibden ve bakır
cevherleşmesine ilişkin doğrudan mineralizasyon belirtileri gözlenmemiştir. Ancak, oksidasyon
sementasyon zonuna bağlı olarak özellikle malakit sıvamaları ve galenit minerali tespit edilmiştir. Bu
oluşumlar, Başınayayla Köyü’nün doğu-güneydoğusunda ve batı kesiminde, diyorit-granit dokanakları ile
silis dolgulu kırık sistemleri boyunca yayılım göstermektedir. Cevherli olduğu düşünülen parlatma
bloklarında molibdenit izlenmemiş, ancak pirit, galenit, kalkopirit, manyetit ve ilmenit birliktelikleri
belirlenmiştir. Bölgenin jeolojik ve jeodinamik evrimi göz önüne alındığında, cevherleşme modelinin
damar tipi yataklanmalar şeklinde gelişebileceği öngörülmektedir. Önceki çalışmalar porfiri sistemler
önerse de, yitim zonlarına bağlı I-tipi granitoyitlerin bölgedeki jeolojik yapı ile örtüşmemesi nedeniyle bu
modelin bölgeye uygun olmadığı değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, inceleme alanında epitermal damar
tipi cevherleşmelerin geliştiği anlaşılmaktadır. Bu nedenle, bölgedeki arama çalışmalarında galeri, yarma
ve sondaj yöntemleri bu modele göre tasarlanmalıdır. Özellikle eğik sondajlar tercih edilmelidir, çünkü
düşey sondajlar damar sistemlerini pas geçebilir. Ayrıca, bozunmamış birincil minerallerin daha
derinlerde bulunabileceği dikkate alınarak araştırma süreçleri planlanmalıdır.
Downloads
References
Göncüoğlu, M.C., Toprak, V., Kuşçu İ, Erler, A., and Olgun, E., 1991. Geology of the western part of the Central Anatolian Massif, Part 1: Southern Section: Unpubl. Report No. 2909, Turkish Petroleum Company (in Turkish).Ketin, İ. 1955. Yozgat bölgesinin jeolojisi ve Orta Anadolu masifinin tektonik durumu. TJK Bülteni. Cilt VI, Sayı 1. 1-40.
Ketin, İ. 1963. 1/500 000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritası, Kayseri Paftası İzahnamesi. M.T.A. Yayını, 83 s.
Ketin, İ., 1956, Yozgat bölgesinin jeolojisi ve Orta Anadolu Masifinin tektonik durumu: TJK Bull., 6, 1-40.
Aydın, N.S., Göncüoğlu, M.C. and Erler, A., 1998. Latest cretaceous magmatism in the Central Anatolian Crystalline Complex: review of field, petrographic and geochemical features. Turkish Journal of Earth Sciences, 7; 259-268.
Kadıoğlu YK, Dilek Y, Foland KA (2006). Slab break-off and syncollisional origin of the Late Cretaceous magmatism in the Central Anatolian Crystalline Complex, Turkey. In: Dilek Y, Pavlides S, editors. Postcollisional Tectonics and Magmatism in the Mediterranean Region and Asia. Boulder, CO, USA: Geological Society of America, pp. 381-415.
Kadıoğlu, Y. K. ve Güleç, N., 2001. Gabro Types in the Central Anatolian Crystalline Complex: Field Aspects, Petrographic Features and Geochemistry, Fourth International Turkish Geology Symposium, Abstracts, 24-28 September, 2001, Çukurova University, Adana-Turkey, 206 s.
Kadıoğlu, Y.K. ve Özsan, A., 1998., Sulakyurt granitoyidlerindeki gabroların derin yapısının sondajla belirlenmesi. Türkiye Jeoloji Bülteni Cilt.41, No.2,177-185.
Kadıoglu, Y.K., Dilek, Y., Güleç, N. and Foland, K.A. 2003. Tectonomagmatic evolution of bimodal plutons in the Central Anatolian Crystalline Complex, Turkey. Journal of Geology, 111: 671–690.
Türeli, T.K., 1991. Geology, petrography and geochemistry of Ekecikdag plutonic rocks (Aksaray Region-Central Anatolia): Unpublished PhD. Thesis, Middle East Teknical university. 194 p.
Göncüoğlu, M.C., Toprak, V., Kuşçu İ, Erler, A., and Olgun, E., 1991. Geology of the western part of the Central Anatolian Massif, Part 1: Southern Section: Unpubl. Report No. 2909, Turkish Petroleum Company (in Turkish).
Akıman, O., Erler, A., Göncüoğlu, M. C., Güleç, N., ( Geven, A., Türeli, T.K. and Kadıoğlu, Y.K,, 1993. Geochemical characteristics of granitoids along the western margin of the Central Anatolian Crystalline Complex and their tectonic implications: Geol.J., 28,371-382.
Kadıoglu, Y.K. and Güleç, N. 1996. Mafic microgranular enclaves and interaction between felsic and mafic magmas in the Agaçören Intrusive Suite: Evidence from petrographic features and mineral chemistry. International Geology Review, 38: 854–867. [Taylor & Francis Online], [Google Scholar]
Kadıoğlu, Y.K. ve Özsan, A., 1998., Sulakyurt granitoyidlerindeki gabroların derin yapısının sondajla belirlenmesi. Türkiye Jeoloji Bülteni Cilt.41, No.2,177-185.
Akbaş, B., Akdeniz, N., Aksay, A., Altun, İ.E., Balcı, V., Bilginer, E., Bilgiç, T., Duru, M., Ercan, T., Gedik, İ., Günay, Y., Güven, İ.H., Hakyemez, H.Y., Konak, N., Papak, İ., Pehlivan, Ş., Sevin, M., Şenel, M., Tarhan, N., Turhan, N., Türkecan, A., Ulu, Ü., Uğuz, M.F., Yurtsever, A. vd., 2011, 1:1.250.000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritası. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Yayını, Ankara-Türkiye.
Erler, A., Akıman, O., Unan, C., Dalkılıç, B., Geven, A., ve Önen, P., 1991. Kaman (Kırşehir) ve Yozgat yörelerinde Kırşehir Masifi magmatik kayalarının petrolojisi ve jeokimyası. Doğa-Tr. of Engineering and Environmental Sciences. 15, s. 76-100.
Erler, A. ve Bayhan, H., 1995. Orta Anadolu Granitoid'lerinin genel değerlendirilmesi ve sorunları. Yerbilimleri, 17,49-67.
Göncüoğlu, M.C., Toprak, V., Kuşçu İ, Erler, A., and Olgun, E., 1991. Geology of the western part of the Central Anatolian Massif, Part 1: Southern Section: Unpubl. Report No. 2909, Turkish Petroleum Company (in Turkish).
Güleç, N., 1994. Rb-Sr isotope data from the Ağaçören f granitoid (East of Tuz Gölü): geochronological and genetical implications: Turkish Journal of Earth Sciences, 3,39-43
Türeli, T. K., Göncüoğlu, M. C. ve Akıman, O.1993. Ekecikdag Granitoyidinin Petrolojisi ve Kökeni (Orta Anadolu Kristalen Kütlesi Batısı). M.T.A. Derg. 115, 15-28.
Ekici, T., 1997. Yozgat Batoliti Yozgat güneyi kesiminin petrolojisi. C.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 75 s, (yayınlanmamış).