Güneş Enerjili Termoelektrik Jenertörde Bir Pasif Soğutucu Tasarımının Geliştirilmesi ve Deneysel İncelenmesi
Abstract views: 446 / PDF downloads: 220
DOI:
https://doi.org/10.59287/ijanser.371Keywords:
Güneş Enerjisi, Termoelektrik Jeneratör, Termosifon, Pasif Soğutma, TasarımAbstract
Günümüzde çeşitli yöntemler ile elektrik üretimi sağlanabilmektedir. Bu yöntemlerden birisi de termoelektrik jeneratörün (TEJ) kullanıldığı sistemdir. TEJ’in yapısı gereği iki yüzeyi arasında oluşan sıcaklık farklı ile elektrik üretimi geçekleşmektedir. Yüzeyler arasında sıcaklık farkının meydana gelebilmesi için ısıtma ve soğutma işlemlerinin sağlanabilmesi gerekmektedir. Özellikle ısıtma için bir enerji kaynağına ihtiyaç duyulmaktadır. Soğutma işlemi için de aktif ve/veya pasif soğutma teknikleri kullanılmaktadır. Bu çalışmada ısıtma için yenilenebilir enerji kaynaklarından güneş enerjisi kullanılmıştır. Soğutma için de bir pasif soğutucu tasarımı geliştirilmiştir. Güneş enerjisinin ısı enerjisine dönüştürülmesi ve TEJ’in sıcak yüzeyine elde edilen ısının aktarılması için bir ısı borusu tercih edilmiştir. Bunun için “iki fazlı kapalı termosifon” tip ısı borusu imal edilerek vakumlu cam tüp içesine yerleştirilmiştir. Pasif soğutma işlemi için referans deneylerinde alüminyum kanatçıklı bir soğutucu kullanılmıştır. Referanstaki soğutucu üzerine 15ml hacimli dörtgen yapılı bir kutu yerleştirilerek içerisine aseton konulmuştur. Böylece referans ve asetonlu olmak üzere iki farklı pasif soğutma işlemi test edilmiştir. Deneyler 80 dakika ile sınırlandırılmış ve her iki durum için elde edilen sıcaklık farkı ve üretilen açık gerilim miktarları karşılaştırılmıştır. Deneyler sonunda iki yüzey arası sıcaklık farkı referans ve asetonlu için sırasıyla 12,7oC ve 13,02oC hesaplanmıştır. TEJ ile üretilen açık gerilim miktarı ise yine aynı sıralama ile 0,46V ve 0,48V ölçülmüştür.
Downloads
References
M. Özkaymak, Ş. Baş, B. Acar, C. Yavuz, K. Boran, A.S. Tabak, H.İ. Variyenli, Ö. Asal. “Atık Baca Gazı Kullanımı ile Termoelektrik Jeneratörlerde Elektrik Üretiminin Faydalı Kullanımının Deneysel İncelenmesi”. GU J Sci Part: C, 2(4), pp. 289-298, 2014.
E. Özbaş. “Experimental investigation of passive water cooling in solar heating thermoelectric generator”. Politeknik Dergisi, 23(4), pp. 1231-1236, 2020.
E. Özbaş. “Güneş Enerjili Isı Borulu Termoelektrik Jeneratörde Durgun Su Soğutmasının Elektrik Üretimine Etkisinin Deneysel İncelenmesi”. 1st International Symposium on Multidisciplinary Studies and Innovative Technologies Proceedings, pp. 141-144, 2017.
E. Özbaş, M. Bozkurt. “Designs of Cooling Methods in Thermoelectric Generator”. 6th International Congress on Life, Social, and Health Sciences in a Changing World, pp. 5-11, 2022.
E. Ozbas. “Experimental study of thermal performance and pressure differences of different working fluids in two-phase closed thermosyphons using solar energy”. Journal of Polytechnic, 22 (1), pp. 121-128, 2019.
E. Ozbas, S. Selimli, M. Ozkaymak, A.S.S. Frej. “Evaluation of Internal Structure Modifications Effect of Two-Phase Closed Thermosyphon on Performance: An Experimental Study”, Solar Energy, 224, pp. 1326-1332, 2021.