Güneş Enerjisinin Kullanıldığı Termoelektrik Jeneratörde Soğutucu Olarak Isı Transfer Sıvısı Kullanımının İncelenmesi
Abstract views: 101
/ 
PDF downloads: 102
DOI:
https://doi.org/10.59287/ijanser.553Keywords:
Termoelektrik Jeneratör, Güneş Enerjisi, Termosifon, Isıtma, Isı Transfer SıvısıAbstract
Termoelektrik jeneratör (TEJ) elektrik üretimi yapılabilen yarı iletken malzeme teknolojisine sahip bir cihazdır. TEJ tarafından üretilen elektrik yüzeyler arası sıcaklık farkı ile ilişkilidir. Sıcaklık farkı arttıkça TEJ ile üretilen elektriksel gerilim miktarı da artmaktadır. Bundan dolayı yüzeyler arası sıcaklık farkını arttırmaya yönelik pek çok çalışma bulunmaktadır. Yapılan çalışmaların bir kısmı soğuk yüzeyin soğutulmasına yöneliktir. Yüzey soğutması için aktif ve pasif şeklinde iki yöntem kullanılabilir. Aktif soğutmada enerji sarfiyatı olurken, pasif soğutmada herhangi bir enerji sarfiyatı olmamaktadır. Bu çalışmada TEJ’in ısıtılması işlemi için yenilenebilir enerji kaynaklarından güneş enerjisi, soğutulması işlemi için de pasif soğutma kullanılmıştır. Güneş enerjisi termosifon tip ısı borusu ile TEJ’e aktarılırken pasif soğutucuda soğutucu akışkan olarak ısı transfer sıvısı kullanılmıştır. Referans pasif soğutucu olarak sadece alüminyum kanatçıklı parça kullanılırken soğutucu akışkanlı için ek bir depo kullanılmıştır. Deneyler laboratuvar şartlarında güneş simülasyonu ile yapılmıştır. Hem referans durum hem de soğutucu akışkan olarak ısı transfer sıvısı kullanılan deneyler 80 dakika ile sınırlandırılmıştır. Deneyler sonunda TEJ’in iki yüzeyi arasındaki sıcaklık farkı referans durumda 12,7oC’de kalırken, ısı transfer sıvısının kullanıldığı pasif soğutma ile sıcaklık farkı 13,4oC’ye ulaşmıştır. Bunun sonucu olarak TEJ’de referans soğutma ile üretilen açık gerilim miktarı 0,463V iken soğutucu akışkan olarak ısı transfer sıvısının kullanılması ile açık gerilim miktarı yaklaşık %6 artarak 0,492V olmuştur.
Downloads
References
M. Özkaymak, Ş. Baş, B. Acar, C. Yavuz, K. Boran, A.S. Tabak, H.İ. Variyenli, Ö. Asal. “Atık Baca Gazı Kullanımı ile Termoelektrik Jeneratörlerde Elektrik Üretiminin Faydalı Kullanımının Deneysel İncelenmesi”. GU J Sci Part: C, 2(4), pp. 289-298, 2014.
E. Özbaş. “Experimental investigation of passive water cooling in solar heating thermoelectric generator”. Politeknik Dergisi, 23(4), pp. 1231-1236, 2020.
E. Özbaş. “Güneş Enerjili Isı Borulu Termoelektrik Jeneratörde Durgun Su Soğutmasının Elektrik Üretimine Etkisinin Deneysel İncelenmesi”. 1st International Symposium on Multidisciplinary Studies and Innovative Technologies Proceedings, pp. 141-144, 2017.
E. Özbaş, M. Bozkurt. “Designs of Cooling Methods in Thermoelectric Generator”. 6th International Congress on Life, Social, and Health Sciences in a Changing World, pp. 5-11, 2022.
E. Ozbas, M. Keskin. “Güneş Enerjili Termoelektrik Jenertörde Bir Pasif Soğutucu Tasarımının Geliştirilmesi ve Deneysel İncelenmesi”. International Journal of Advanced Natural Sciences and Engineering Researches, 7(3), pp. 81-85, 2023.
E. Özbaş, Ö. Gedikoğlu. “Investigation of Heat Transfer Fluids Used in Concentrating Solar Power Systems”. 2nd International Symposium on Innovative Approaches in Scientific Studies Samsun / Turkey. SETSCI Conference Indexing System, Volume 3, pp. 1278-1280, 2018.
(2023) Doğalgaz Tasarrufu websitesi. [Online]. Available: https://dogalgaztasarruf.com/wp-content/uploads/2020/12/hydromx-brosur.pdf
E. Ozbas. “Experimental study of thermal performance and pressure differences of different working fluids in two-phase closed thermosyphons using solar energy”. Journal of Polytechnic, 22 (1), pp. 121-128, 2019.
E. Ozbas, S. Selimli, M. Ozkaymak, A.S.S. Frej. “Evaluation of Internal Structure Modifications Effect of Two-Phase Closed Thermosyphon on Performance: An Experimental Study”, Solar Energy, 224, pp. 1326-1332, 2021.
