Katı Atıkları Yönetimi için Depolama Alanı Seçiminde Geleneksel ve Hibrit Yaklaşımlar


Keywords:
Katı Atık Yönetimi, Yer Seçimi, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), Çok Kriterli Karar Analizi (ÇKKA), Uzaktan Algılama (UA), Sürdürülebilir Kentsel PlanlamaAbstract
Katı atıkların bertarafı için uygun alanların seçimi, çevresel sürdürülebilirlik, halk sağlığı ve arazi kullanım politikalarıyla ilgili bir planlama sürecidir. Bu süreç, yerleşim yerlerine yakınlık, hidrolojik ağlar, ulaşım altyapısı, topografya, jeolojik yapı ve ekolojik duyarlılık gerektiren biyofiziksel ve sosyoekonomik kriterlerin bütünsel bir değerlendirmesini gerektirir. Hızlı kentleşme, nüfus artışı ve sanayileşme ile sınırlı arazi kaynakları, karmaşık alan seçimini gerektirir. Katı atık yönetimi, çevresel bütünlük, ekonomik uygulanabilirlik ve planlama boyutları olan küresel bir öncelikli konudur. Teknoloji atık işleme kapasitelerini artırsa da genişleyen kentsel alanlar ve arazi kıtlığı nedeniyle optimum bertaraf alanlarının belirlenmesi hala zorluklar yaratmaktadır. Bu bağlamda, hijyenik sıhhi depolama alanlarının stratejik konumu, sürdürülebilir kentsel kalkınma ve çevresel etkinin azaltılması için esastır. Geleneksel yöntemler uzman görüşüne, öznel değerlendirmelere ve manuel harita kaplama tekniklerine dayalı zaman alıcı süreçler sunarken, Coğrafi Bilgi Sistemleri, Uzaktan Algılama ve Çok Kriterli Karar Analizi gibi coğrafi araçlar odaklanmış ve tekrarlanabilir değerlendirmelere olanak tanır. Bu teknolojiler, farklı veri katmanlarını bütünleştirerek mekânsal analizlere ve alan uygunluk değerlendirmelerine olanak tanır. Mekânsal çok kriterli değerlendirme çerçeveleri, arkeolojik miras alanları, kentsel yayılma ve tarım arazisi gibi sosyokültürel faktörleri göz önünde bulundurarak çatışan hedefleri dengelemek için umut verici karar destek sistemleri sunar. Bu çalışma, literatürdeki geleneksel ve hibrit katı atık depolama sahası yer seçimi yaklaşımlarını inceleyerek dijital coğrafi tekniklerin metodolojik evrimini değerlendirir.